De Ullerberg is
een heuvel die 35 meter boven N.A.P. in het landschap
ligt, ten zuiden van de Jhr. Dr. C.J. Sandbergweg.
De aanvankelijk
onbeboste heidegronden ten westen van Leuvenum werden
omstreeks het midden van de negentiende eeuw door het rijk
verkocht aan de gemeente Ermelo.
Het rijk verkocht
de gronden tegen lage prijzen om de ontginning te
bevorderen. Na de gemeente was de familie Sandberg
eigenaar, die de tussen 1885 en 1900 beboste grond ten
noorden van de weg van Putten naar Leuvenum in 1910
verkocht aan de heer mr. Pieter Peereboom, officier van
justitie in Amsterdam, later verbonden aan de rechtbank te
Zwolle. Het landhuis Ullerberg, gebouwd in Engelse
landhuisstijl, verrees noordelijk van de echte 'Ullerberg’.
De eerste steen werd gelegd door P. Peereboom, oud 12
jaar, juli 1911.
Uit de ‘periode
Peereboom’ dateren ook de boswachters woning (1911) en
de tennisbaan.
Het huis heeft
een centrale hal met schouw, daaromheen zijn de andere
vertrekken gesitueerd. Het heeft ook iets weg van een
Zwitsers chalet, wellicht geïnspireerd door de
heuvelachtige en bosrijke omgeving.
Jammer genoeg is
het huis particulier bezit en niet te bezoeken. In de
monumentengids Ermelo uit 2000 zijn details van het huis,
een gemeentelijk monument, beschreven. Daar staat te lezen
dat er boven de voordeur drie opvallende glas-in-loodramen
zitten. Het middelste raam heeft een kruisvormig element,
het rechterraam een wapenschild met een omringende
draakachtige slang en drie rode bloemen en het raam links
bevat een afbeelding die verwijst naar de hamer van de
dondergod Thor. Ook de ijzeren windvaan op het dak
verwijst naar Thor. Thor gebruikte de hamer in de strijd
tegen de reuzen.
In de tuin staat een met de zon
meedraaiend tuinhuisje.
Na een
faillissement in 1920 moest Peereboom afstand doen van het
goed. Het werd gekocht door dr. ir. F.G. Waller,
president-directeur van de Nederlandse Gist- en
Spiritusfabrieken in Delft. Zijn erfgenamen beheren het
landgoed.
Aan het landgoed
werden nog toegevoegd een chauffeurswoning (circa 1924),
een logeerhuisje en een kinderhuisje, een unieke heidegolfbaan (circa
1923) en een klein zwembad (1954).
Op het westelijk
deel van het landgoed werd in het kader van een
werklozenproject zand afgegraven voor de aanleg van de weg
naar Harderwijk.
In 1978 werd de
zandafgraving ingericht als regionale vuilstortplaats. Die
heeft tot 1 januari 2007 dienst gedaan en is vervolgens
gesloten. Er is sprake van plannen voor de aanleg van een
golfbaan, maar daar is de provincie Gelderland op tegen.
Waar de naam
Ullerberg vandaan komt is nog een raadsel. Het zou
afkomstig kunnen zijn uit de Oud-Noorse mythologie, waar
Ullr een godheid was. Een andere - waarschijnlijker -
verklaring is de vermelding van de ‘Uilenberg" op
de oudste topografische kaarten. Weer een andere
verklaring is de verbastering van de Uddelerberg tot
Ullerberg.
Voor meer
informatie:
www.ullerberg.nl
http://www.ullerberg.nl/heidegolf/
