Stichting Natuur- en MilieuPlatform Ermelo

home  NMP  activiteiten  educatie  boekjes  natuur  duurzaamheid  composteren  ErmeloSchoon  folders  contact  links  archief

 

 

 

 

                                                                                                                                                                       

Natuurtuin  De Zandkamp

                                                                                                                                    Flora en fauna van De Zandkamp

Update begin november 2018


Zaterdag 3 november heeft de werkgroep landschapsbeheer van het KNNV samen met vrijwilligers van de natuurtuin heel veel werk verzet. De wallen zijn schoongemaakt. Nagenoeg alle opslag van melde, bijvoet en grassen is verwijderd. Het plan is om de wallen in december deels in te gaan planten met inheemse struiken zoals meidoorn, sleedoorn, egelantier, lijsterbes, kardinaalsmuts en Gelderse roos.
Het zijn vooral struiken die nectar leveren voor de insecten en/of later vruchten geven waarvan vogels en andere dieren kunnen profiteren. Het is niet de bedoeling om de alle wallen geheel vol te beplanten. In de tuin komen ook een paar berken te staan.
Zoals het er nu uitziet wordt zaterdag 8 december een plantdag. Het is dan de bedoeling om ook burgers van Ermelo uit te nodigen om te komen kijken, maar ook om te helpen.

In de tuin zijn momenteel nog steeds bloeiende planten te bewonderen. Veel planten staan in het zaad. Vogels vliegen af en aan. Bij het betreden van de natuurtuin zie je hordes vogels opvliegen. Op het terrein lopen (gezien diverse waarnemingen) vijf fazanten. Bij mooi weer en zeker bij wat zonneschijn zijn de bijen nog steeds actief.
 
De vijver staat nagenoeg helemaal droog. Opvallend is echter dat de twee kleine plasjes in het gat niet verder opdrogen. Dus of er toch sprake is van een kleine wel is nu nog onduidelijk. Het gat is oorspronkelijk bedoeld als een overstortvijver. Het water moet dan komen uit de laagten die langs de Arendlaan/Volenbeekweg zijn aangelegd. Deze staan geheel droog. Zelfs na de regen van de afgelopen periode is er geen drup water uit de wijk Ermelo-west hierin gekomen. (Wel staat de nieuwe overstort aan de Oude Nijkerkerweg in de buurt van de Westerkerk vaak op overstromen.) We wachten af hoe het gat zich wel/niet/een beetje gaat vullen en gaan dan daar later onze ideeën en werkzaamheden op afstellen. Een voordeel van de droge vijver was dat de werkgroep landschapsbeheer veel overhangende en doorgeschoten takken makkelijk kon verwijderen. Wat dat betreft is er veel achterstallig onderhoud weggewerkt.

Momenteel is er veel overbodig organisch materiaal zoals verwijderde melde, bijvoet, bramen, brandnetels en takken langs de afrastering aan de Konijnenwal gelegd. Het is de bedoeling dat de gemeente het materiaal gaat afvoeren. Bij de ingang van het klompenpad aan de Konijnwal zal een fietsenstalling komen. 


     

    

 

 


Update eind september 2018

Wonderlijk hoe de natuur zich kan herstellen na een lange zeer droge periode. In de natuurtuin is dat ook mooi te zien. De regen, het water is bij lange na nog niet voldoende aangevuld, heeft zijn werk gedaan. Veel soorten planten zijn weer uitgelopen en staan nu, 27 september, weer in bloei. Niet massaal, maar toch. De klaproos, de korenbloem, grijskruid, teunisbloem, kaarsjeskruid, ossentong en zelfs zegekruid kleuren het terrein. Bij een beetje zon zie je nog volop insecten zoals vlinders en bijen van bloem tot bloem hoppen. In de ochtenduren zijn de planten bedekt met fijne dauwdruppels. Een lust voor het oog, vooral als de nog lage zon er door schijnt. Kom gerust kijken en genieten.

Tussen het klompenpad en de natuurtuin is een trap gemaakt met bovenop de wal een soort van bordes. Een mooi uitzicht is de beloning als de trap genomen is.
31 augustus zijn de raad en de wethouders de natuurtuin komen bezichtigen. Alom verwondering en waardering over datgene dat in zo’n relatieve korte tijd is gerealiseerd.

Een nieuw probleem is de vijver geworden. Tijdens de droge periode zakte het water gestaag. Om de vissen te redden heeft de gemeente water in de vijver gepompt. Helaas verdween het water er bijna net zo snel weer. Op dit moment staat de vijver geheel droog. Waar het aan ligt is nog niet duidelijk. Misschien is de kwelwaterdruk vanuit de stuwwal zo laag geworden door het vele water aftappen in hogere regionen. Het is een overstort vijver. De opvangbekkens van waaruit het water naar de vijver ‘overgestort’ moet worden staan echter ook leeg. We wachten af hoe dit zich verder gaat ontwikkelen als er weer voldoende regen gaat vallen.

De vrijdagochtend ploeg gaat ondertussen gewoon door met het werk.
 

Zaterdag 3 november gaat de landschapswerkgroep van de KNNV hier ook weer aan de slag. Kom kijken en kom eventueel meewerken. Meewerken aan de realisatie van een pareltje in het Ermelosche landschap.

Bekijk ook de fotoserie Flora en fauna van De Zandkamp

 



update augustus 2018

De zomer van 2018 zal de geschiedenis ingaan als extreem heet en droog. In de natuur is er nu al, begin augustus, een groot probleem ontstaan en het wordt waarschijnlijk nog erger. Dieren die te weinig voedsel vinden, planten die verdorren en dus weinig of geen nectar leveren. Funest voor het insectenleven. Er is nu al sprake van een mislukte heidehoningoogst. Ook de natuurtuin heeft onder de droogte te lijden. Maar in de maanden juni en juli heeft de tuin er wonderbaarlijk mooi bij gestaan. Dreigde eerst het pas ingezaaide zaad (21 april) niet op te komen, veranderde het terrein half juni in een waar bloemenparadijs. Volop kwamen de wilde planten op uit het gele zand. En met de planten waren er ook ineens de insecten, vooral de bijen en vlinders. Een lust voor het oog voor de steeds meer in aantal toenemende kijkers. Maar het gaat (te) snel. Ook de droogte gaat hier zijn rol opeisen. Veel is nu al (2 augustus) uitgebloeid, al komen her en der toch weer jonge plantjes tot ontwikkeling. Meer dan 100 verschillende soorten planten staan er. Genieten van zoveel biodiversiteit. Niet alleen de bloeiende planten zijn de moeite waard om te bekijken, maar ook de vruchten en zaden hebben vaak verrassend fraaie verschijningsvormen.

Elke vrijdagochtend is er een groepje vrijwilligers actief om ongewenste planten te verwijderen. Op de wallen is veel bijvoet, melde en brandnetel verwijderd. Gemaaid of met wortel en al er uit getrokken. Hopelijk kunnen we in de herfst de wallen beplanten met inheemse struiken. We hebben er al veel energie in gestoken en dat zal nog wel nodig blijven. Helaas moesten we ook energie steken in minder leuke dingen. Vandalisme (dumping van troep, brandstichting enz.) en zelfs een inbraak.

Jammer is ook dat vanuit de gemeente nog steeds geen regeling getroffen is over de toekomst van het terrein. Het wachten is op een convenant waarin staat dat het gebied door het NMP, de KNNV, Landschapsbeheer Gelderland (klompenpaden) en imkers beheerd kan gaan worden. Hierdoor kunnen we ook geen activiteiten ondernemen richting sponsoring e.d.. Ook kunnen we geen dingen realiseren (o.a. een trapje over de wal) als niet duidelijk is wat de gemeente (eigenaar) wil.

Maar we gaan wel door.
We kunnen uw hulp goed gebruiken. Zie vorige update.
Meehelpen op vrijdagmorgen.
Heeft u een bosmaaier en wilt bij ons wat maaien. Graag.

U kunt ook genieten van de planten en dieren die we er gespot hebben. Bovenaan deze pagina staat een link naar foto's die in de natuurtuin gemaakt zijn.

Mocht u namen weten van de planten of dieren, of is het bijschrift onjuist of onvolledig, wilt u ons dan dat berichten. Alvast bedankt!






update juni 2018

Een natuurtuin in ontwikkeling is boeiend om te volgen. Soms lijkt er weinig te gebeuren en dan opeens is er van alles gebeurd. Om de visvijver heeft de werkgroep Landschapsbeheer van de KNNV een pad aangelegd. Door het groeizame weer (warm en op de juiste tijden regen) dreigde het pad weer onder te groeien met brandnetels en bramen. 5 juni hebben Aart Brons en Han van der Brug op eigen initiatief het pad weer gemaaid. Later zijn de overhangende braamstruiktakken en brandnetels weggeknipt. Het pad is nu weer goed beloopbaar. In de vijver bloeien de waterlelie en de gele plomp. In de bosschage om de vijver staan diverse planten in bloei (ook de brandnetel bloeit prachtig).


Aan de andere kant van de wal is er ook veel werk verzet. Het onlangs ingezaaide deel begint op te komen. Helaas ook her en der nog kweekgras. Elke vrijdagmorgen is er een groepje mensen onder leiding van Dick Dooijewaard bezig om ongewenste planten te verwijderen. Het deel dat Barend van de Broek al jaren met bijenplanten beheerde staat er prachtig bloeiend bij. Mooi is te zien hoe er wekelijks bloeiende planten bij komen en planten uitgebloeid raken. Soms overheerst de witte kleur, dan weer geel.

Van de gemeente Ermelo heeft de natuurtuin een ‘schaftkeet’ gekregen. Deze moet nog wel wat opgeknapt worden. Ferry Schaap en Barend van de Broek zijn er volop mee bezig. Er is ook al heel wat gereedschap aanwezig. Deels gekocht, maar ook veel schenkingen. Van de stichting Kringloopwinkel Ermelo heeft de natuurtuin ook een mooie gift ontvangen. Dit geld zal waarschijnlijk besteed gaan worden aan de aanschaf van een bosmaaier of balkmaaier.
Door de tuin zijn met grid op puin verharde paden aangelegd.

Er komen toch wel veel passanten langs (Pelserklompenpad en Zuiderzeepad LAW 8). Deze reageren zeer enthousiast als je met ze over onze plannen praat. Kortom: een plaatselijk pareltje dat kan uitgroeien tot een landschappelijk aantrekkelijk stukje wandelpad.

Er is nog veel werk te verrichten en we zijn dan ook op zoek naar vrijwilligers:

mensen die
- vrijwilligers en werkzaamheden willen coördineren

- fysieke werkzaamheden willen verrichten: schoffelen, ongewenste planten verwijderen e.d.

Meer informatie/aanmelden via het NMP, de natuurtuin facebookpagina of natuurtuinermelo@gmail.com.
Op de facebookpagina staan ook foto’s van de tuin in ontwikkeling.

 

 



Zaterdagmorgen 21 april is zaad van wilde planten gezaaid in de natuurtuin De Zandkamp.

De Stichting Bijenvrienden en de Bijenstichting roepen ook dit jaar weer iedereen op om bloemstroken aan te leggen zodat er één groot bloemenlint voor bijen ontstaat. Door het voedselaanbod voor bijen te verhogen, kunt u een nuttige bijdrage leveren aan verbetering van hun leefsituatie . De natuurtuin sluit aan bij dit initiatief. Er werd een deel van de grond afgegraven door de firma Kamphorst. Dit bood een mooie gelegenheid om dit in te zaaien met bloemenzaad. Zie ook: Blije Bermen!

    



Ermelo van Nu




Donderdag 19 april om 7.00 uur begon Arjen van de firma Kamphorst met zijn kraan aan de klus om de verrijkte grond in de natuurtuin af te graven. Deze grond is ooit hier gestort en is zeer voedselrijk. Het gevolg is dat het helemaal dichtgroeit met grassen, vooral kweek. De 60 cm dikke laag is in twee fasen verwijderd. Eerst werd de graslaag van ongeveer 20 cm afgegraven en aan de zijkanten afgevoerd. Hierdoor ontstond er een lage wal. Vervolgens werd de schonere zwarte grond daaroverheen gestort. De oorspronkelijke voedselarme gele zandgrond kwam op deze wijze weer aan het oppervlak. In het terrein zijn een paar walletjes aangelegd. Ook is het terrein schuin aflopend naar een paar wat dieper gelegen stukken. Op deze wijze zijn er kleine verschillen in het terrein met eigen microklimaatjes.
Door het terrein is een verhard pad aangelegd zodat ook mensen met een beperking het terrein op kunnen.

Vrijdag 20 april om 16.00 uur was deze klus geklaard. Ondertussen was er zaad bij de Cruydthoeck besteld en binnengekomen (voor geïnteresseerden: N1, N2 en B1 bloemenmengsels). Zaterdagmorgen hebben 10 vrijwilligers het zaad ingezaaid. Zondagmiddag waren er, voor de tuin, welkome regenbuien.
Als alles naar wens gaat is Ermelo weer een stukje fraaier geworden. Een idyllisch plekje is aan het ontkiemen.
Wilt u meehelpen om dit in stand te gaan houden; meldt u zich dan aan via info@nmpermelo.nl  

    

 

   

Vrijdag 9 maart was de landelijke vrijwilligerswerkdag van NL-Doet. Er werd ook gewerkt in de natuurtuin. Prachtig weer en de 11 leerlingen van CC Groevenbeek en een student van Landstede Harderwijk hebben onder leiding van de vrijwilligers van de natuurtuin en leden van KNNV-landschapsbeheer veel werk verricht. Boomopslag werd verwijderd, opkomende braamstruiken werden uitgegraven en takkenhopen werden verplaatst. Ermelo is weer wat mooier geworden.

Op de facebookpagina Natuurtuin Ermelo is een mooi filmpje geplaatst.  

    

 


 

 

Zaterdagmorgen 17 februari heeft de KNNV-werkgroep Landschapsbeheer weer veel werk verzet rond de waterpartij aan de Zandkampweg/Konijnenwal. Erg veel braamstruikopslag is verwijderd en ook deels uitgegraven. Het lage pad oostelijk langs het water stond nog grotendeels onder water. Een tweede, wat hoger gelegen pad is nu vrijgemaakt. Veel, deels omgewaaide, bomen en jonge opslag zijn verwijderd. Tegen twaalven werd het werk beëindigd en werd de werkmorgen afgesloten met een heerlijke kom kippensoep. We zijn erg blij dat het zover is en gaan nu proberen de zaak bij te houden. Bijhouden, dat zal op zich al een hele uitdaging zijn.

      

 
 
 
 



Maandag 29 januari was het zover. De HBO-studenten Toegepaste Biologie van de Aeres Hogeschool uit Almere (Angelo, Lisa, Maaike, Thirza, Jasper en Quinn) konden hun resultaten in De Witte Heide presenteren. Van tevoren hadden ze de definitieve schriftelijke versie al toegestuurd. Nu konden ze deze mondeling gaan toelichten. In een volle zaal met o.m. leden van de werkgroep Landschapsbeheer, de imkers, Chris Herzog (natuurtuin Harderwijk), hengelsportvereniging De Snoek, Dick Saaltink van de gemeente Ermelo en wethouder van Eijsden. Ook aanwezig was de begeleider van Aeres Hogeschool om de studenten te kunnen beoordelen. Met behulp van een powerpointpresentatie lichtten zij hun ideeën toe. Per fase, fase 1 is de visvijver met klompenpad en fase 2 de natuurtuin met de akkertjes en de tuin met vergeten groenten, werden de plannen ontvouwd en toegelicht met uitvoering en beheersplan. Ook de subsidiemogelijkheden en een kostenplaatje passeerden de revue. Na afloop ontvingen de studenten een drinkmok met daarop hun eigen tekening van de natuurtuin. In deze bijlage is het werk te lezen.

Het is een ieder wel duidelijk geworden dat er nog heel veel aarde verzet moet worden om een fraaie vijver en natuurtuin te realiseren. We gaan aan de slag.

    






Maandag 15 januari is Ineke Jonker met een paar studenten naar Utrecht geweest. Met Arianne Doelemans van Landschap Erfgoed Utrecht hebben ze gesproken over mogelijke subsidie-bronnen en hoe deze te bereiken. De studenten hebben een paar goede tips meegekregen die ze kunnen weergeven in hun projectvoorstel.




Dinsdag 9 januari heeft Gert Schuurman in de vergadering van de KNNV werkgroep landschapsbeheer een korte presentatie gehouden. De werkgroep had eind november al veel werk verzet in het terrein, maar het idee achter de natuurtuin en de vijver was niet voor een ieder helder. De doelstelling en de plannen werden toegelicht. In de vergadering heeft de werkgroep besloten om geld beschikbaar te stellen voor dit project. We denken dat in eerste instantie te gaan besteden aan een brug over de uitloop en een trap over de wal tussen het klompenpad en de natuurtuin. We zijn erg blij met deze toezegging.

 



 
update 18-12-2017:

(Tussen)Stand Natuurtuin “De Zandkamp”.
 
Voor het einde van het jaar staat het project Natuurtuin al enigszins in de spreekwoordelijke steigers. De 6 studenten Toegepaste Biologie van de Aeres Hogeschool te Almere hebben, in samenwerking met ons, in een tussenrapportage de grote lijnen aangegeven. Het geheel is opgedeeld in 4 fasen. De fasen 3 en 4 blijven voorlopig buiten de opzet.



We beperken ons dus tot fase 1 (waterpartij en bosschage) en fase 2 (plantentuin).

fase 1: Aan de zuidkant en een deel van de west- en oostkant is erg veel opslag verwijderd. De KNNV-werkgroep Landschapsbeheer heeft zaterdagmorgen 25 november veel werk verricht. Het plan is om eind januari of half februari weer een zaterdagmorgen aan de slag te gaan.
De uitloop met een mogelijk bruggetje is verplaatst naar het noordoosten. Hier is al een uitloop.
Met de studenten wordt gekeken naar de waterkwaliteit, aanvulling van waterplanten e.d.
Ook wordt gekeken naar de mogelijkheden om de biodiversiteit van de vijver te vergroten. In het oostelijk deel zal de vijver ondiep uitgebreid kunnen worden met plasjes en moerasachtige plekken. Goed voor amfibieën en oeverplanten. De zuidkant en westkant met steiger blijven geschikt voor de hengelsport. In de bosschage worden takkenrillen gemaakt. Ook wordt gekeken naar nestkasten voor vogels en vleermuiskasten.

fase 2: Met de gemeente is afgesproken dat de laag zwarte grond in het oostelijk deel weggehaald gaat worden. De wal in het noorden wordt deels nog iets in noordelijke richting verplaatst. De steilheid van de wal wordt aangepast tot een meer natuurlijke. Flauwer oplopend. In het westelijk deel worden ook lage walletjes gemaakt waardoor er microklimaatjes mogelijk worden. In de wat diepere delen proberen we leemlagen te krijgen zodat er natte terreindelen ontstaan. Ook zal er materiaal geplaatst worden als bijen-/insectenhotels en opwarm-/schuilplekken voor reptielen en amfibieën en kleine zoogdieren. Het terrein zal ingezaaid gaan worden met zaadmengsels van inheemse planten. Chris Herzog (natuurtuin Harderwijk) is onze adviseur.
In het zuidelijke deel komt een terreinstukje dat ingericht gaat worden met vergeten groenten en oude graansoorten.
De wallen zullen beplant worden met inheemse struiken.



Bij de Konijnenwal komt een ruimte voor het stallen van fietsen. Iets het terrein op komen dan (klap)hekjes om links naar de plantentuin te gaan en om rechts het klompenpad en/of het pad om de vijver te bewandelen. Aan de Zandkampweg komt dan 1 (klap)hekje. Over de wal komt een verbindingsbrug tussen fase 1 en fase 2.
(Opmerking: In de tekening is het klompenpad iets te ver in oostelijke richting getekend; wordt nog aangepast.)









November 2017: Natuurtuin De Zandkamp krijgt vorm                                                              

Er is een mooi begin gemaakt met het opknappen van de Natuurtuin in wording aan de Zandkampweg aan de rand van Ermelo-West. Zaterdag 25 november gingen leden van Werkgroep Landschapsbeheer van de KNNV aan de slag met het knotten van elzen en wilgen en maaiden ze bramen af. Hulde voor deze inzet, want daarmee ligt een gedeelte van het terrein rond de vijver er weer opgeruimd bij.

Opknappen en omvormen

Het gebied De Zandkamp ligt tussen de Zandkampweg en de Konijnenwal in Ermelo (toegang via de Arendlaan en vervolgens de Konijnenwal). In het gebied ligt op dit moment de visvijver, het Pelserpad (klompenpad) loopt er doorheen, er is een zandwal, een bijenstal en ’s zomers een bloemenweide. De twee laatsten zijn in beheer bij de heer Van den Broek, imker. Het is de bedoeling om het gebied naast en rondom de visvijver op te knappen en om te vormen tot een Natuurtuin. Nieuwe struiken en planten kunnen dan ruimte bieden aan insecten, vogels, kikkers, hagedissen enzovoorts. Daarnaast zijn er ideeën om de visvijver op te knappen en een wandelpad er rondom en een steigertje erin aan te leggen. Zo wordt het aantrekkelijker voor educatie aan schooljeugd en zal een mooi wandelgebiedje kunnen ontstaan.
In de werkgroep Natuurtuin De Zandkamp, ontstaan vanuit de Stichting NMP Ermelo, zitten imkers, vertegenwoordigers van de hengelsportvereniging De Snoek, de KNNV Noordwest Veluwe, het Pelserpad (klompenpad) en de buurtvereniging Horst en Telgt.

Studenten maken plan

Handen uit de mouwen is een goede start, maar er komt meer bij kijken. Een uitgewerkt plan zal helpen om in kaart te brengen hoe de omvorming naar een natuurgebiedje het beste aangepakt kan worden. Daarom is hulp ingeroepen. Maandagmorgen 21 november was het koud en nat, maar 6 HBO-studenten Toegepaste Biologie van Aeres Hogeschool uit Almere zijn wel wat gewend. Leden van de werkgroep ook, dus gingen Dick Dooijewaard, Ineke Jonker, Ferry Schaap en Gert Schuurman het veld in. Het terrein aan de Zandkampweg werd verkend en er werden water- en bodemmonsters genomen.
De studenten gaan een projectplan maken om de natuurtuin te kunnen realiseren. Het idee is om het klompenpad dat door dit terrein loopt te versterken. Het doel is een landschapspareltje met inheemse flora en fauna zoals deze oorspronkelijk in dit gebied voorkwamen. Het geheel sluit mooi aan bij de inzet van buurtbewoners, een initiatief dat prima past in gemeentelijke ideeën over inzet van bewoners in het openbare groen.

Wilt u meedenken of meehelpen, neem dan contact op via info@nmpermelo.nl of tel. 55 41 26.