|
Natuurtuin De Zandkamp
Flora en fauna van De Zandkamp
|
Update begin
november 2018
Zaterdag 3
november heeft de werkgroep landschapsbeheer van het KNNV samen met
vrijwilligers van de natuurtuin heel veel werk verzet. De wallen
zijn schoongemaakt. Nagenoeg alle opslag van melde, bijvoet en
grassen is verwijderd. Het plan is om de wallen in december deels in
te gaan planten met inheemse struiken zoals meidoorn, sleedoorn,
egelantier, lijsterbes, kardinaalsmuts en Gelderse roos. Het zijn
vooral struiken die nectar leveren voor de insecten en/of later
vruchten geven waarvan vogels en andere dieren kunnen profiteren.
Het is niet de bedoeling om de alle wallen geheel vol te beplanten.
In de tuin komen ook een paar berken te staan. Zoals het er nu
uitziet wordt zaterdag 8 december een plantdag. Het is dan de
bedoeling om ook burgers van Ermelo uit te nodigen om te komen
kijken, maar ook om te helpen.
In de tuin zijn momenteel nog
steeds bloeiende planten te bewonderen. Veel planten staan in het
zaad. Vogels vliegen af en aan. Bij het betreden van de natuurtuin
zie je hordes vogels opvliegen. Op het terrein lopen (gezien diverse
waarnemingen) vijf fazanten. Bij mooi weer en zeker bij wat
zonneschijn zijn de bijen nog steeds actief. De vijver
staat nagenoeg helemaal droog. Opvallend is echter dat de twee
kleine plasjes in het gat niet verder opdrogen. Dus of er toch
sprake is van een kleine wel is nu nog onduidelijk. Het gat is
oorspronkelijk bedoeld als een overstortvijver. Het water moet dan
komen uit de laagten die langs de Arendlaan/Volenbeekweg zijn
aangelegd. Deze staan geheel droog. Zelfs na de regen van de
afgelopen periode is er geen drup water uit de wijk Ermelo-west
hierin gekomen. (Wel staat de nieuwe overstort aan de Oude
Nijkerkerweg in de buurt van de Westerkerk vaak op overstromen.) We
wachten af hoe het gat zich wel/niet/een beetje gaat vullen en gaan
dan daar later onze ideeën en werkzaamheden op afstellen. Een
voordeel van de droge vijver was dat de werkgroep landschapsbeheer
veel overhangende en doorgeschoten takken makkelijk kon verwijderen.
Wat dat betreft is er veel achterstallig onderhoud weggewerkt.
Momenteel is er veel overbodig organisch materiaal zoals
verwijderde melde, bijvoet, bramen, brandnetels en takken langs de
afrastering aan de Konijnenwal gelegd. Het is de bedoeling dat de
gemeente het materiaal gaat afvoeren. Bij de ingang van het
klompenpad aan de Konijnwal zal een fietsenstalling komen.



|
|
|
Update eind september 2018
Wonderlijk hoe de natuur zich kan herstellen na een lange zeer droge
periode. In de natuurtuin is dat ook mooi te zien. De regen, het
water is bij lange na nog niet voldoende aangevuld, heeft zijn werk
gedaan. Veel soorten planten zijn weer uitgelopen en staan nu, 27
september, weer in bloei. Niet massaal, maar toch. De klaproos, de
korenbloem, grijskruid, teunisbloem, kaarsjeskruid, ossentong en
zelfs zegekruid kleuren het terrein. Bij een beetje zon zie je nog
volop insecten zoals vlinders en bijen van bloem tot bloem hoppen.
In de ochtenduren zijn de planten bedekt met fijne dauwdruppels. Een
lust voor het oog, vooral als de nog lage zon er door schijnt. Kom
gerust kijken en genieten.
Tussen het klompenpad en de natuurtuin is
een trap gemaakt met bovenop de wal een soort van bordes. Een mooi
uitzicht is de beloning als de trap genomen is.
31 augustus zijn
de raad en de wethouders de natuurtuin komen bezichtigen. Alom
verwondering en waardering over datgene dat in zo’n relatieve korte
tijd is gerealiseerd.
Een nieuw probleem is de vijver geworden. Tijdens de droge periode
zakte het water gestaag. Om de vissen te redden heeft de gemeente
water in de vijver gepompt. Helaas verdween het water er bijna net
zo snel weer. Op dit moment staat de vijver geheel droog. Waar het
aan ligt is nog niet duidelijk. Misschien is de kwelwaterdruk vanuit
de stuwwal zo laag geworden door het vele water aftappen in hogere
regionen. Het is een overstort vijver. De opvangbekkens van waaruit
het water naar de vijver ‘overgestort’ moet worden staan echter ook
leeg. We wachten af hoe dit zich verder gaat ontwikkelen als er weer
voldoende regen gaat vallen.
De vrijdagochtend ploeg gaat ondertussen
gewoon door met het werk.
Zaterdag 3 november gaat de
landschapswerkgroep van de KNNV hier ook weer aan de slag. Kom
kijken en kom eventueel meewerken. Meewerken aan de realisatie van
een pareltje in het Ermelosche landschap.
Bekijk ook de fotoserie
Flora en fauna van De Zandkamp.

|
|
update
augustus 2018
De zomer van 2018
zal de geschiedenis ingaan als extreem heet en droog. In de natuur
is er nu al, begin augustus, een groot probleem ontstaan en het
wordt waarschijnlijk nog erger. Dieren die te weinig voedsel vinden,
planten die verdorren en dus weinig of geen nectar leveren. Funest
voor het insectenleven. Er is nu al sprake van een mislukte
heidehoningoogst. Ook de natuurtuin heeft onder de droogte te
lijden. Maar in de maanden juni en juli heeft de tuin er
wonderbaarlijk mooi bij gestaan. Dreigde eerst het pas ingezaaide
zaad (21 april) niet op te komen, veranderde het terrein half juni
in een waar bloemenparadijs. Volop kwamen de wilde planten op uit
het gele zand. En met de planten waren er ook ineens de insecten,
vooral de bijen en vlinders. Een lust voor het oog voor de steeds
meer in aantal toenemende kijkers. Maar het gaat (te) snel. Ook de
droogte gaat hier zijn rol opeisen. Veel is nu al (2 augustus)
uitgebloeid, al komen her en der toch weer jonge plantjes tot
ontwikkeling. Meer dan 100 verschillende soorten planten staan er.
Genieten van zoveel biodiversiteit. Niet alleen de bloeiende planten
zijn de moeite waard om te bekijken, maar ook de vruchten en zaden
hebben vaak verrassend fraaie verschijningsvormen.
Elke vrijdagochtend
is er een groepje vrijwilligers actief om ongewenste planten te
verwijderen. Op de wallen is veel bijvoet, melde en brandnetel
verwijderd. Gemaaid of met wortel en al er uit getrokken. Hopelijk
kunnen we in de herfst de wallen beplanten met inheemse struiken. We
hebben er al veel energie in gestoken en dat zal nog wel nodig
blijven. Helaas moesten we ook energie steken in minder leuke
dingen. Vandalisme (dumping van troep, brandstichting enz.) en zelfs
een inbraak.
Jammer is ook dat
vanuit de gemeente nog steeds geen regeling getroffen is over de
toekomst van het terrein. Het wachten is op een convenant waarin
staat dat het gebied door het NMP, de KNNV, Landschapsbeheer
Gelderland (klompenpaden) en imkers beheerd kan gaan worden.
Hierdoor kunnen we ook geen activiteiten ondernemen richting
sponsoring e.d.. Ook kunnen we geen dingen realiseren (o.a. een
trapje over de wal) als niet duidelijk is wat de gemeente (eigenaar)
wil.
Maar we gaan wel
door. We kunnen uw hulp goed gebruiken. Zie vorige update.
Meehelpen op vrijdagmorgen. Heeft u een bosmaaier en wilt bij ons
wat maaien. Graag.
U kunt ook genieten
van de planten en dieren die we er gespot hebben. Bovenaan deze
pagina staat een
link naar foto's die in de natuurtuin gemaakt zijn.
Mocht u namen weten
van de planten of dieren, of is het bijschrift onjuist of
onvolledig, wilt u ons dan dat berichten. Alvast bedankt!
|

|
|
update juni 2018
Een natuurtuin in ontwikkeling is boeiend
om te volgen. Soms lijkt er weinig te gebeuren en dan opeens is er
van alles gebeurd. Om de visvijver heeft de werkgroep
Landschapsbeheer van de KNNV een pad aangelegd. Door het groeizame
weer (warm en op de juiste tijden regen) dreigde het pad weer onder
te groeien met brandnetels en bramen. 5 juni hebben Aart Brons en
Han van der Brug op eigen initiatief het pad weer gemaaid. Later
zijn de overhangende braamstruiktakken en brandnetels weggeknipt.
Het pad is nu weer goed beloopbaar. In de vijver bloeien de
waterlelie en de gele plomp. In de bosschage om de vijver staan
diverse planten in bloei (ook de brandnetel bloeit prachtig).

Aan de andere kant
van de wal is er ook veel werk verzet. Het onlangs ingezaaide deel
begint op te komen. Helaas ook her en der nog kweekgras. Elke
vrijdagmorgen is er een groepje mensen onder leiding van Dick
Dooijewaard bezig om ongewenste planten te verwijderen. Het deel dat
Barend van de Broek al jaren met bijenplanten beheerde staat er
prachtig bloeiend bij. Mooi is te zien hoe er wekelijks bloeiende
planten bij komen en planten uitgebloeid raken. Soms overheerst de
witte kleur, dan weer geel.
Van de gemeente Ermelo heeft de natuurtuin
een ‘schaftkeet’ gekregen. Deze moet nog wel wat opgeknapt worden.
Ferry Schaap en Barend van de Broek zijn er volop mee bezig. Er is
ook al heel wat gereedschap aanwezig. Deels gekocht, maar ook veel
schenkingen. Van de stichting Kringloopwinkel Ermelo heeft de
natuurtuin ook een mooie gift ontvangen. Dit geld zal waarschijnlijk
besteed gaan worden aan de aanschaf van een bosmaaier of balkmaaier.
Door de tuin zijn met grid op puin
verharde paden aangelegd.
Er komen toch
wel veel passanten langs (Pelserklompenpad en Zuiderzeepad LAW 8).
Deze reageren zeer enthousiast als je met ze over onze plannen
praat. Kortom: een plaatselijk pareltje dat kan uitgroeien tot een
landschappelijk aantrekkelijk stukje wandelpad.
Er is nog veel werk te verrichten en we
zijn dan ook op zoek naar vrijwilligers:
mensen die -
vrijwilligers en werkzaamheden willen coördineren
- fysieke werkzaamheden willen verrichten:
schoffelen, ongewenste planten verwijderen e.d.
Meer informatie/aanmelden via het NMP, de
natuurtuin
facebookpagina of
natuurtuinermelo@gmail.com.
Op de facebookpagina staan ook foto’s van
de tuin in ontwikkeling.

|
Zaterdagmorgen 21 april is zaad van wilde
planten gezaaid in de
natuurtuin De Zandkamp.
De
Stichting
Bijenvrienden en de
Bijenstichting
roepen ook dit jaar weer iedereen op om bloemstroken aan te leggen
zodat er één groot bloemenlint voor bijen ontstaat. Door het
voedselaanbod voor bijen te verhogen, kunt u een nuttige bijdrage
leveren aan verbetering van hun leefsituatie . De natuurtuin sluit
aan bij dit initiatief. Er werd een deel van de grond afgegraven
door de firma Kamphorst. Dit bood een mooie gelegenheid om dit in
te zaaien met bloemenzaad. Zie ook:
Blije Bermen!
|


Ermelo van Nu
|
|
Donderdag 19 april
om 7.00 uur begon Arjen van de firma Kamphorst met zijn kraan aan de
klus om de verrijkte grond in de natuurtuin af te graven. Deze grond
is ooit hier gestort en is zeer voedselrijk. Het gevolg is dat het
helemaal dichtgroeit met grassen, vooral kweek. De 60 cm dikke laag
is in twee fasen verwijderd. Eerst werd de graslaag van ongeveer 20
cm afgegraven en aan de zijkanten afgevoerd. Hierdoor ontstond er
een lage wal. Vervolgens werd de schonere zwarte grond daaroverheen
gestort. De oorspronkelijke voedselarme gele zandgrond kwam op deze
wijze weer aan het oppervlak. In het terrein zijn een paar walletjes
aangelegd. Ook is het terrein schuin aflopend naar een paar wat
dieper gelegen stukken. Op deze wijze zijn er kleine verschillen in
het terrein met eigen microklimaatjes.
Door het terrein is een verhard pad aangelegd zodat ook mensen
met een beperking het terrein op kunnen.
Vrijdag 20 april
om 16.00 uur was deze klus geklaard. Ondertussen was er zaad bij de
Cruydthoeck
besteld en binnengekomen (voor geïnteresseerden: N1, N2 en B1
bloemenmengsels). Zaterdagmorgen hebben 10 vrijwilligers het zaad
ingezaaid. Zondagmiddag waren er, voor de tuin, welkome regenbuien.
Als alles
naar wens gaat is Ermelo weer een stukje fraaier geworden. Een
idyllisch plekje is aan het ontkiemen.
Wilt u meehelpen om dit in stand te gaan
houden; meldt u zich dan aan via
info@nmpermelo.nl


|
|
|
Vrijdag 9 maart
was de landelijke vrijwilligerswerkdag van NL-Doet. Er werd ook
gewerkt in de natuurtuin. Prachtig weer en de 11 leerlingen van CC
Groevenbeek en een student van Landstede Harderwijk hebben onder
leiding van de vrijwilligers van de natuurtuin en leden van
KNNV-landschapsbeheer veel werk verricht. Boomopslag werd
verwijderd, opkomende braamstruiken werden uitgegraven en
takkenhopen werden verplaatst. Ermelo is weer wat mooier geworden.
Op de facebookpagina Natuurtuin Ermelo is
een
mooi filmpje geplaatst.

|
|
|
Zaterdagmorgen 17
februari heeft de KNNV-werkgroep Landschapsbeheer weer veel
werk verzet rond de waterpartij aan de Zandkampweg/Konijnenwal. Erg
veel braamstruikopslag is verwijderd en ook deels uitgegraven. Het
lage pad oostelijk langs het water stond nog grotendeels onder
water. Een tweede, wat hoger gelegen pad is nu vrijgemaakt. Veel,
deels omgewaaide, bomen en jonge opslag zijn verwijderd. Tegen twaalven
werd het werk beëindigd en werd de werkmorgen afgesloten met een
heerlijke kom kippensoep. We zijn erg blij dat het zover is en gaan
nu proberen de zaak bij te houden. Bijhouden, dat zal op zich al een
hele uitdaging zijn.

|
|
|
|
|
|
Maandag 29 januari was het zover.
De HBO-studenten Toegepaste Biologie van de Aeres Hogeschool uit
Almere (Angelo, Lisa, Maaike, Thirza, Jasper en Quinn) konden hun resultaten in De Witte Heide presenteren. Van
tevoren hadden ze de definitieve schriftelijke versie al
toegestuurd. Nu konden ze deze mondeling gaan toelichten. In een
volle zaal met o.m. leden van de werkgroep Landschapsbeheer, de
imkers, Chris Herzog (natuurtuin Harderwijk), hengelsportvereniging
De Snoek, Dick Saaltink van de gemeente Ermelo en wethouder van
Eijsden. Ook aanwezig was de begeleider van Aeres Hogeschool om de
studenten te kunnen beoordelen. Met behulp van een
powerpointpresentatie lichtten zij hun ideeën toe. Per fase, fase 1
is de visvijver met klompenpad en fase 2 de natuurtuin met de
akkertjes en de tuin met vergeten groenten, werden de plannen
ontvouwd en toegelicht met uitvoering en beheersplan. Ook de
subsidiemogelijkheden en een kostenplaatje passeerden de revue. Na
afloop ontvingen de studenten een drinkmok met daarop hun eigen
tekening van de natuurtuin. In
deze bijlage is het werk te lezen.
Het is een ieder wel
duidelijk geworden dat er nog heel veel aarde verzet moet worden om
een fraaie vijver en natuurtuin te realiseren. We gaan aan de slag.


|
|
Maandag 15 januari is Ineke Jonker met een paar studenten
naar Utrecht geweest. Met Arianne Doelemans van Landschap Erfgoed
Utrecht hebben ze gesproken over mogelijke subsidie-bronnen en hoe
deze te bereiken. De studenten hebben een paar goede tips
meegekregen die ze kunnen weergeven in hun projectvoorstel.
|
|
|
Dinsdag 9 januari heeft Gert Schuurman in de vergadering van
de KNNV werkgroep landschapsbeheer een korte presentatie gehouden.
De werkgroep had eind november al veel werk verzet in het terrein,
maar het idee achter de natuurtuin en de vijver was niet voor een
ieder helder. De doelstelling en de plannen werden toegelicht. In de
vergadering heeft de werkgroep besloten om geld beschikbaar te
stellen voor dit project. We denken dat in eerste instantie te gaan
besteden aan een brug over de uitloop en een trap over de wal tussen
het klompenpad en de natuurtuin. We zijn erg blij met deze
toezegging.
|
|
|
|
update 18-12-2017:
(Tussen)Stand Natuurtuin “De
Zandkamp”. Voor het einde van het jaar staat het
project Natuurtuin al enigszins in de spreekwoordelijke steigers. De
6 studenten Toegepaste Biologie van de Aeres Hogeschool te Almere
hebben, in samenwerking met ons, in een tussenrapportage de grote
lijnen aangegeven. Het geheel is opgedeeld in 4 fasen. De fasen 3 en
4 blijven voorlopig buiten de opzet.
|

|
We
beperken ons dus tot fase 1 (waterpartij en bosschage) en fase 2
(plantentuin).
fase 1: Aan de
zuidkant en een deel van de west- en oostkant is erg veel opslag
verwijderd. De KNNV-werkgroep Landschapsbeheer heeft zaterdagmorgen
25 november veel werk verricht. Het plan is om eind januari of half
februari weer een zaterdagmorgen aan de slag te gaan.
De uitloop met een
mogelijk bruggetje is verplaatst naar het noordoosten. Hier is al
een uitloop.
Met de studenten wordt gekeken naar de
waterkwaliteit, aanvulling van waterplanten e.d.
Ook wordt gekeken
naar de mogelijkheden om de biodiversiteit van de vijver te
vergroten. In het oostelijk deel zal de vijver ondiep uitgebreid
kunnen worden met plasjes en moerasachtige plekken. Goed voor
amfibieën en oeverplanten. De zuidkant en westkant met steiger
blijven geschikt voor de hengelsport. In de bosschage worden
takkenrillen gemaakt. Ook wordt gekeken naar nestkasten voor vogels
en vleermuiskasten.
fase 2: Met de
gemeente is afgesproken dat de laag zwarte grond in het oostelijk
deel weggehaald gaat worden. De wal in het noorden wordt deels nog
iets in noordelijke richting verplaatst. De steilheid van de wal
wordt aangepast tot een meer natuurlijke. Flauwer oplopend. In het
westelijk deel worden ook lage walletjes gemaakt waardoor er
microklimaatjes mogelijk worden. In de wat diepere delen proberen we
leemlagen te krijgen zodat er natte terreindelen ontstaan. Ook zal
er materiaal geplaatst worden als bijen-/insectenhotels en
opwarm-/schuilplekken voor reptielen en amfibieën en kleine
zoogdieren. Het terrein zal ingezaaid gaan worden met zaadmengsels
van inheemse planten. Chris Herzog (natuurtuin Harderwijk) is onze
adviseur. In
het zuidelijke deel komt een terreinstukje dat ingericht gaat worden
met vergeten groenten en oude graansoorten.
De wallen zullen beplant worden met
inheemse struiken.
|

|
Bij de Konijnenwal komt
een ruimte voor het stallen van fietsen. Iets het terrein op komen
dan (klap)hekjes om links naar de plantentuin te gaan en om rechts
het klompenpad en/of het pad om de vijver te bewandelen. Aan de
Zandkampweg komt dan 1 (klap)hekje. Over de wal komt een
verbindingsbrug tussen fase 1 en fase 2.
(Opmerking: In de
tekening is het klompenpad iets te ver in oostelijke richting
getekend; wordt nog aangepast.)
|

|
|
|
November 2017: Natuurtuin De Zandkamp krijgt vorm
Er is een mooi
begin gemaakt met het opknappen van de Natuurtuin in wording aan de
Zandkampweg aan de rand van Ermelo-West. Zaterdag 25 november gingen
leden van Werkgroep Landschapsbeheer van de KNNV aan de slag met het
knotten van elzen en wilgen en maaiden ze bramen af. Hulde voor deze
inzet, want daarmee ligt een gedeelte van het terrein rond de vijver
er weer opgeruimd bij.
Opknappen en
omvormen
Het gebied De
Zandkamp ligt tussen de Zandkampweg en de Konijnenwal in Ermelo
(toegang via de Arendlaan en vervolgens de Konijnenwal). In het
gebied ligt op dit moment de visvijver, het Pelserpad (klompenpad)
loopt er doorheen, er is een zandwal, een bijenstal en ’s zomers een
bloemenweide. De twee laatsten zijn in beheer bij de heer Van den
Broek, imker. Het is de bedoeling om het gebied naast en rondom de
visvijver op te knappen en om te vormen tot een Natuurtuin. Nieuwe
struiken en planten kunnen dan ruimte bieden aan insecten, vogels,
kikkers, hagedissen enzovoorts. Daarnaast zijn er ideeën om de
visvijver op te knappen en een wandelpad er rondom en een steigertje
erin aan te leggen. Zo wordt het aantrekkelijker voor educatie aan
schooljeugd en zal een mooi wandelgebiedje kunnen ontstaan.
In de werkgroep Natuurtuin De Zandkamp,
ontstaan vanuit de Stichting NMP Ermelo, zitten imkers,
vertegenwoordigers van de hengelsportvereniging De Snoek, de KNNV
Noordwest Veluwe, het Pelserpad (klompenpad) en de buurtvereniging
Horst en Telgt.
Studenten
maken plan
Handen uit de
mouwen is een goede start, maar er komt meer bij kijken. Een
uitgewerkt plan zal helpen om in kaart te brengen hoe de omvorming
naar een natuurgebiedje het beste aangepakt kan worden. Daarom is
hulp ingeroepen. Maandagmorgen 21 november was het koud en nat, maar
6 HBO-studenten Toegepaste Biologie van Aeres Hogeschool uit Almere
zijn wel wat gewend. Leden van de werkgroep ook, dus gingen Dick
Dooijewaard, Ineke Jonker, Ferry Schaap en Gert Schuurman het veld
in. Het terrein aan de Zandkampweg werd verkend en er werden water-
en bodemmonsters genomen.
De studenten gaan een projectplan maken om
de natuurtuin te kunnen realiseren. Het idee is om het klompenpad
dat door dit terrein loopt te versterken. Het doel is een
landschapspareltje met inheemse flora en fauna zoals deze
oorspronkelijk in dit gebied voorkwamen. Het geheel sluit mooi aan
bij de inzet van buurtbewoners, een initiatief dat prima past in
gemeentelijke ideeën over inzet van bewoners in het openbare groen.
Wilt u meedenken of meehelpen, neem dan
contact op via
info@nmpermelo.nl
of tel. 55 41 26.
|
|




|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|