Maandag 29 januari was het zover. De HBO-studenten Toegepaste Biologie van de Aeres Hogeschool uit Almere (Angelo, Lisa, Maaike, Thirza, Jasper en Quinn) konden hun resultaten in De Witte Heide presenteren. Van tevoren hadden ze de definitieve schriftelijke versie al toegestuurd. Nu konden ze deze mondeling gaan toelichten. In een volle zaal met o.m. leden van de werkgroep Landschapsbeheer, de imkers, Chris Herzog (natuurtuin Harderwijk), hengelsportvereniging De Snoek, Dick Saaltink van de gemeente Ermelo en wethouder van Eijsden. Ook aanwezig was de begeleider van Aeres Hogeschool om de studenten te kunnen beoordelen. Met behulp van een powerpointpresentatie lichtten zij hun ideeën toe. Per fase, fase 1 is de visvijver met klompenpad en fase 2 de natuurtuin met de akkertjes en de tuin met vergeten groenten, werden de plannen ontvouwd en toegelicht met uitvoering en beheersplan. Ook de subsidiemogelijkheden en een kostenplaatje passeerden de revue. Na afloop ontvingen de studenten een drinkmok met daarop hun eigen tekening van de natuurtuin. In deze bijlage is het werk te lezen.

Het is een ieder wel duidelijk geworden dat er nog heel veel aarde verzet moet worden om een fraaie vijver en natuurtuin te realiseren. We gaan aan de slag.

Zaterdagmorgen 17 februari heeft de KNNV-werkgroep Landschapsbeheer weer veel werk verzet rond de waterpartij aan de Zandkampweg/Konijnenwal. Erg veel braamstruikopslag is verwijderd en ook deels uitgegraven. Het lage pad oostelijk langs het water stond nog grotendeels onder water. Een tweede, wat hoger gelegen pad is nu vrijgemaakt. Veel, deels omgewaaide, bomen en jonge opslag zijn verwijderd. Tegen twaalven werd het werk beëindigd en werd de werkmorgen afgesloten met een heerlijke kom kippensoep. We zijn erg blij dat het zover is en gaan nu proberen de zaak bij te houden. Bijhouden, dat zal op zich al een hele uitdaging zijn.

Vrijdag 9 maart was de landelijke vrijwilligerswerkdag van NL-Doet. Er werd ook gewerkt in de natuurtuin. Prachtig weer en de 11 leerlingen van CC Groevenbeek en een student van Landstede Harderwijk hebben onder leiding van de vrijwilligers van de natuurtuin en leden van KNNV-landschapsbeheer veel werk verricht. Boomopslag werd verwijderd, opkomende braamstruiken werden uitgegraven en takkenhopen werden verplaatst. Ermelo is weer wat mooier geworden.

Op de facebookpagina Natuurtuin Ermelo is een mooi filmpje geplaatst.  

Donderdag 19 april om 7.00 uur begon Arjen van de firma Kamphorst met zijn kraan aan de klus om de verrijkte grond in de natuurtuin af te graven. Deze grond is ooit hier gestort en is zeer voedselrijk. Het gevolg is dat het helemaal dichtgroeit met grassen, vooral kweek. De 60 cm dikke laag is in twee fasen verwijderd. Eerst werd de graslaag van ongeveer 20 cm afgegraven en aan de zijkanten afgevoerd. Hierdoor ontstond er een lage wal. Vervolgens werd de schonere zwarte grond daaroverheen gestort. De oorspronkelijke voedselarme gele zandgrond kwam op deze wijze weer aan het oppervlak. In het terrein zijn een paar walletjes aangelegd. Ook is het terrein schuin aflopend naar een paar wat dieper gelegen stukken. Op deze wijze zijn er kleine verschillen in het terrein met eigen microklimaatjes.
Door het terrein is een verhard pad aangelegd zodat ook mensen met een beperking het terrein op kunnen.
Vrijdag 20 april om 16.00 uur was deze klus geklaard. Ondertussen was er zaad bij de Cruydthoeck besteld en binnengekomen (voor geïnteresseerden: N1, N2 en B1 bloemenmengsels). Zaterdagmorgen hebben 10 vrijwilligers het zaad ingezaaid. Zondagmiddag waren er, voor de tuin, welkome regenbuien.
Als alles naar wens gaat is Ermelo weer een stukje fraaier geworden. Een idyllisch plekje is aan het ontkiemen.
Wilt u meehelpen om dit in stand te gaan houden; meldt u zich dan aan via info@nmpermelo.nl  

Een natuurtuin in ontwikkeling is boeiend om te volgen. Soms lijkt er weinig te gebeuren en dan opeens is er van alles gebeurd. Om de visvijver heeft de werkgroep Landschapsbeheer van de KNNV een pad aangelegd. Door het groeizame weer (warm en op de juiste tijden regen) dreigde het pad weer onder te groeien met brandnetels en bramen. 5 juni hebben Aart Brons en Han van der Brug op eigen initiatief het pad weer gemaaid. Later zijn de overhangende braamstruiktakken en brandnetels weggeknipt. Het pad is nu weer goed beloopbaar. In de vijver bloeien de waterlelie en de gele plomp. In de bosschage om de vijver staan diverse planten in bloei (ook de brandnetel bloeit prachtig).

Aan de andere kant van de wal is er ook veel werk verzet. Het onlangs ingezaaide deel begint op te komen. Helaas ook her en der nog kweekgras. Elke vrijdagmorgen is er een groepje mensen onder leiding van Dick Dooijewaard bezig om ongewenste planten te verwijderen. Het deel dat Barend van de Broek al jaren met bijenplanten beheerde staat er prachtig bloeiend bij. Mooi is te zien hoe er wekelijks bloeiende planten bij komen en planten uitgebloeid raken. Soms overheerst de witte kleur, dan weer geel.

Van de gemeente Ermelo heeft de natuurtuin een ‘schaftkeet’ gekregen. Deze moet nog wel wat opgeknapt worden. Ferry Schaap en Barend van de Broek zijn er volop mee bezig. Er is ook al heel wat gereedschap aanwezig. Deels gekocht, maar ook veel schenkingen. Van de stichting Kringloopwinkel Ermelo heeft de natuurtuin ook een mooie gift ontvangen. Dit geld zal waarschijnlijk besteed gaan worden aan de aanschaf van een bosmaaier of balkmaaier.
Door de tuin zijn met grid op puin verharde paden aangelegd.

Er komen toch wel veel passanten langs (Pelserklompenpad en Zuiderzeepad LAW 8). Deze reageren zeer enthousiast als je met ze over onze plannen praat. Kortom: een plaatselijk pareltje dat kan uitgroeien tot een landschappelijk aantrekkelijk stukje wandelpad.

Er is nog veel werk te verrichten en we zijn dan ook op zoek naar vrijwilligers:

mensen die
- vrijwilligers en werkzaamheden willen coördineren
- fysieke werkzaamheden willen verrichten: schoffelen, ongewenste planten verwijderen e.d.

Meer informatie/aanmelden via het NMP, de natuurtuin facebookpagina of natuurtuinermelo@gmail.com.
Op de facebookpagina staan ook foto’s van de tuin in ontwikkeling.

Update eind september 2018

Wonderlijk hoe de natuur zich kan herstellen na een lange zeer droge periode. In de natuurtuin is dat ook mooi te zien. De regen, het water is bij lange na nog niet voldoende aangevuld, heeft zijn werk gedaan. Veel soorten planten zijn weer uitgelopen en staan nu, 27 september, weer in bloei. Niet massaal, maar toch. De klaproos, de korenbloem, grijskruid, teunisbloem, kaarsjeskruid, ossentong en zelfs zegekruid kleuren het terrein. Bij een beetje zon zie je nog volop insecten zoals vlinders en bijen van bloem tot bloem hoppen. In de ochtenduren zijn de planten bedekt met fijne dauwdruppels. Een lust voor het oog, vooral als de nog lage zon er door schijnt. Kom gerust kijken en genieten.

Tussen het klompenpad en de natuurtuin is een trap gemaakt met bovenop de wal een soort van bordes. Een mooi uitzicht is de beloning als de trap genomen is.
31 augustus zijn de raad en de wethouders de natuurtuin komen bezichtigen. Alom verwondering en waardering over datgene dat in zo’n relatieve korte tijd is gerealiseerd.

Een nieuw probleem is de vijver geworden. Tijdens de droge periode zakte het water gestaag. Om de vissen te redden heeft de gemeente water in de vijver gepompt. Helaas verdween het water er bijna net zo snel weer. Op dit moment staat de vijver geheel droog. Waar het aan ligt is nog niet duidelijk. Misschien is de kwelwaterdruk vanuit de stuwwal zo laag geworden door het vele water aftappen in hogere regionen. Het is een overstort vijver. De opvangbekkens van waaruit het water naar de vijver ‘overgestort’ moet worden staan echter ook leeg. We wachten af hoe dit zich verder gaat ontwikkelen als er weer voldoende regen gaat vallen.

De vrijdagochtend ploeg gaat ondertussen gewoon door met het werk.
 
Zaterdag 3 november gaat de landschapswerkgroep van de KNNV hier ook weer aan de slag. Kom kijken en kom eventueel meewerken. Meewerken aan de realisatie van een pareltje in het Ermelosche landschap.

Bekijk ook de fotoserie Flora en fauna van De Zandkamp. 

Update begin november 2018

Zaterdag 3 november heeft de werkgroep landschapsbeheer van het KNNV samen met vrijwilligers van de natuurtuin heel veel werk verzet. De wallen zijn schoongemaakt. Nagenoeg alle opslag van melde, bijvoet en grassen is verwijderd. Het plan is om de wallen in december deels in te gaan planten met inheemse struiken zoals meidoorn, sleedoorn, egelantier, lijsterbes, kardinaalsmuts en Gelderse roos.
Het zijn vooral struiken die nectar leveren voor de insecten en/of later vruchten geven waarvan vogels en andere dieren kunnen profiteren. Het is niet de bedoeling om de alle wallen geheel vol te beplanten. In de tuin komen ook een paar berken te staan.
Zoals het er nu uitziet wordt zaterdag 8 december een plantdag. Het is dan de bedoeling om ook burgers van Ermelo uit te nodigen om te komen kijken, maar ook om te helpen.

In de tuin zijn momenteel nog steeds bloeiende planten te bewonderen. Veel planten staan in het zaad. Vogels vliegen af en aan. Bij het betreden van de natuurtuin zie je hordes vogels opvliegen. Op het terrein lopen (gezien diverse waarnemingen) vijf fazanten. Bij mooi weer en zeker bij wat zonneschijn zijn de bijen nog steeds actief.
 
De vijver staat nagenoeg helemaal droog. Opvallend is echter dat de twee kleine plasjes in het gat niet verder opdrogen. Dus of er toch sprake is van een kleine wel is nu nog onduidelijk. Het gat is oorspronkelijk bedoeld als een overstortvijver. Het water moet dan komen uit de laagten die langs de Arendlaan/Volenbeekweg zijn aangelegd. Deze staan geheel droog. Zelfs na de regen van de afgelopen periode is er geen drup water uit de wijk Ermelo-west hierin gekomen. (Wel staat de nieuwe overstort aan de Oude Nijkerkerweg in de buurt van de Westerkerk vaak op overstromen.) We wachten af hoe het gat zich wel/niet/een beetje gaat vullen en gaan dan daar later onze ideeën en werkzaamheden op afstellen. Een voordeel van de droge vijver was dat de werkgroep landschapsbeheer veel overhangende en doorgeschoten takken makkelijk kon verwijderen. Wat dat betreft is er veel achterstallig onderhoud weggewerkt.

Momenteel is er veel overbodig organisch materiaal zoals verwijderde melde, bijvoet, bramen, brandnetels en takken langs de afrastering aan de Konijnenwal gelegd. Het is de bedoeling dat de gemeente het materiaal gaat afvoeren. Bij de ingang van het klompenpad aan de Konijnwal zal een fietsenstalling komen. 

Update half mei 2019                                                                                                                                                           

Zomaar een morgen in de natuurtuin. De zon scheen en weinig wind. Het was niet stil in de natuurtuin. Overal klonk het gezoem van de vele bijen. Daaroverheen het gezang van verschillende vogels. Iemand probeerde één van de vele rondfladderende vlinders te fotograferen. Maar blauwtjes klappen hun vleugeltjes samen als ze gaan zitten. De witjes lieten zich wat makkelijker door de fotograaf vastleggen, evenals andere soorten vlinders. Op een blad parende wantsen. Een veldsprinkhaantje verdwijnt in het gras. “Kijk, hier word ik nu blij van.” Een voorbijganger. Weer een ander. “Ik heb geen verstand van planten en dieren, maar ik ga regelmatig naar de natuurtuin om daar gewoon te gaan genieten.” Twee pimpelmezen zijn druk met het voeren van hun jongen in één van de nestkasten. Voor de bijenhotels is het een heen en weer gaan van solitaire bijen. De wede bloeit overdadig geel. Sommige planten zijn nu, half mei, al uitgebloeid. Maar bij veel andere plantensoorten staan de knoppen op barsten. Binnenkort gaat wit van de margrieten overheersen. De rode beuk, die vorig jaar door de droogte al snel al zijn blad verloor, staat weer volop in het blad. Een mooi contrast in de groene eiken houtwal.
De struiken die in het najaar van 2018 geplant zijn doen het goed. Sommige bloeien nu al.
In de vijver zwemt een eenden(echt)paar met jongen. De gele plomp heeft de droogte van vorig jaar overleefd en bloeit weer. Kikkers kwaken en er zijn nu erg veel kikkervisjes in de vijver te zien.
De vrijwilligers die op maandagmiddag en vrijdagmorgen aan het werk zijn krijgen veel lovende woorden van voorbijgangers. Buurtbewoners zijn verbaasd dat er zo iets moois in hun omgeving is ontstaan. Een klein groepje mensen (burgerparticipatie) heeft in korte tijd ideeën en woorden in allerlei projectplannen en visies van de gemeente in praktijk gebracht. Hoe? Door het te doen. Er is waarschijnlijk in Ermelo geen stukje grond te vinden met zo’n grote biodiversiteit per m² als hier in het pareltje in het buitengebied Ermelo-West: De Natuurtuin.

Update oktober 2021                                                                                                                                                      

Het jaar 2021 was voor de natuurtuin een goed jaar. Geen langdurige periode van droogte. Bijtijds voldoende neerslag. En de tuin stond nagenoeg de hele zomer en een deel van de herfst mooi in bloei. Doordat niet alle planten dezelfde bloeiperiode hebben, kreeg de tuin een steeds afwisselend karakter. Dit jaar opvallend rood door de klaprozen, wit door de margrieten, geel door de wede en steeds daartussen allerlei andere kleuren. Het grijskruid, met zijn kleine witte bloemetjes bloeide de gehele periode door. En is nu nog bloeiend te vinden. Mooi is te zien dat van veel plantensoorten nog steeds enkele planten bloeien.
Vrijwilligers zijn in de natuurtuin bezig met de laatste werkzaamheden voordat de tuin in ‘winterslaap’ gaat. Zaterdag 23 oktober werden ze daarbij geholpen door de werkgroep Landschapsbeheer van de KNNV. Met zo’n 30 personen werd de tuin aangepakt. Op de noord- en de oostwal werden veel bramen, brandnetels en kweek verwijderd. Deze wallen zijn relatief vruchtbaar, daar zij gevormd zijn door de destijds in de tuin afgegraven zwarte aardlaag. Door steeds het maaisel af te voeren hopen we de wallen zo te verschralen, waardoor er meer biodiversiteit ontstaat. Een kwestie van lange adem. Ook in het bosschage achter de vijver is onderhoud gepleegd. We hebben destijds bij de gemeente aangegeven dat we klein onderhoud wel kunnen en willen doen. Burgerparticipatie. Groot onderhoud hoort bij de gemeente. Zo hebben we gevaarlijk dood hout uit bomen verwijderd en is het pad weer toegankelijker gemaakt. De Rhus, ook wel fluweelboom genoemd, is nu ook aangepakt. Deze niet in onze streken thuishorende boom woekert enorm en past niet in onze doelstelling om zoveel mogelijk inheemse vegetatie na te streven. In de tuin laten we de afstervende planten zoveel mogelijk staan. De zaden en vruchten kunnen dienen als vogelvoer. Ook kunnen insecten erin overwinteren. In het voorjaar wordt het pas gemaaid. Wel verwijderen we zoveel mogelijk de platgeslagen grijskruidplanten en kweek om de daaronder opkomende vegetatie een kans te geven.
De kleine vijver in de natuurtuin voldoet volgens verwachting. De waterplanten doen het goed. Ook de oeverplanten zoals de dotterbloem kwamen goed in bloei. De vijver oogt als een mooie natuurlijke waterpartij. Opvallend goed doet de koningsvaren aan de rand van deze vijver.
De tuin ligt er goed bij om ook in de herfst en winter van te kunnen genieten. Alleen de grote vijver langs het klompenpad baart ons zorgen. Deze ligt er verwaarloosd bij. We merken ook uit reacties van passanten dat dit niet erg gewaardeerd wordt. Dat deze verwaarlozing door de gemeente gebeurt, verbaast ons ook.
Want:

• Toen in 2010 het Pelserklompenpad werd voorbereid was de reactie van de gemeente, dat de toen ook dichtgegroeide vijver geen visitekaartje voor Ermelo was. Een paar dagen later was de vijver weer een waterplas. Nu het klompenpad en de tuin veelvuldig bezocht worden lijkt ons het bovenstaande nog steeds van toepassing.

• De gemeente wil een zo groot mogelijke waterberging hebben gelet op verwachte extreme neerslag. De vijver aan de Zandkampweg is daar een onderdeel van. Vreemd dat men het laat dichtgroeien en laat verlanden.

• De gemeente geeft aan dat het vervuild water is. We hebben al vaak om meetresultaten gevraagd. Tot op heden geen reactie. Opmerkelijk is wel dat het jaren een visvijver is geweest , die verpacht werd aan een hengelsportvereniging. Dat de vijver een opvangplek is voor overstort van schoon hemelregenwater is geen probleem. Ermelo West heeft immers een gescheiden rioolstelsel. We streven naar een win-win situatie. Een waterberging, die tevens een mooi natuurlijk open water kan zijn met een rijke flora en fauna.

De KNNV bestaat dit jaar 50 jaar. De vereniging Groei en Bloei heeft de KNNV een walnoot(boom) aangeboden. Deze is 23 oktober in de natuurtuin geplant.

3 en 4 september vierden we Fête de la Nature in de natuurtuin. Muziek in de natuur. Vrijdagavond was er doedelzakmuziek door Jan van Doornum, gevolgd door nachtvlinderwaarnemingen. Zaterdagochtend traden Estia en Marlinde de Wolf (saxofoon en viool) op en in de middag was het natuurpodium voor folkmuzikant Jos Jongeling. Het was een succesformule.

Ook zijn we weer begonnen met rondleidingen door de natuurtuin.

De columns van Adriaan de Haas in het Ermeloos Weekblad worden goed ontvangen. We krijgen veel positieve reacties en tijdens Fête de la Nature kon Adriaan meerdere bedankjes in ontvangst nemen.

Door de corona perikelen en tekort aan mankracht is de (gemeentelijke?)gebiedsvisie, waar de natuurtuin ook onder valt, nog niet gerealiseerd. We wachten af. Voorlopig gaan we door met het creëren van een stukje fraai Ermelo waar de Ermeloërs en hun bezoekers kunnen genieten. Tevens hopen we zo een bijdrage te leveren, zij het op beperkte schaal, aan het herstel van biodiversiteit. Dat de natuurtuin een inspiratiebron moge zijn.

Op deze website kunt u nog steeds  foto’s uit de natuurtuin bekijken en tevens onder ‘waarnemingen’ welke organismen er in de natuurtuin zijn waargenomen. Indrukwekkende lijsten met ook een groot aantal bijzondere en zeldzame planten en dieren.